Εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ κέρδισαν τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές τράπεζες σε βάρος ανυποψίαστων πελατών τους. Από το 2006 (λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση στη χώρα μας ), πουλούσαν επί σειρά ετών σύνθετα επενδυτικά προϊόντα, δίχως να ενημερώνουν τους πελάτες για τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε τέτοιου είδους επενδύσεις. Πολλοί συμπολίτες μας θεώρησαν ότι αυτά τα προϊόντα είναι ασφαλή, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν καταστραφεί οικονομικά. Τέτοιου είδους περιπτώσεις αποκαλύπτει σε συνέντευξη που έδωσε στο ΧΩΝΙ ο έμπειρος δικηγόρος Γιάννης Κυριακόπουλος. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: « Οι τράπεζες στην αγωνία τους να προσελκύσουν κεφάλαια ειδικά το ’06-’07 όπου αντιλαμβάνονταν ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν τεράστιο κίνδυνο, ενδεχομένως και πτωχεύσεως, προέβησαν σε δόλιες πρακτικές, για τις οποίες υπάρχει πολύ αυστηρή νομοθεσία».
Κύριε Κυριακόπουλε, τι ακριβώς συνέβη με την έκδοση υβριδικών ομολόγων;
Τα υβριδικά ομόλογα αποτελούν εκδόσεις των τραπεζών, με τα οποία τιτλοποιούνται δικά τους εποπτικά κεφάλαια. Προβλέπεται από την οικεία νομοθεσία ότι μπορούν να τα «μοχλεύουν» κατά κάποιο τρόπο έτσι ώστε να είναι ευεργετικά για την τράπεζα. Αυτά έχουν εκδοθεί κατά κόρον από τις τράπεζες, γιατί αποτελούν ένα υποκατάστατο, αφού σε περίπτωση που μια τράπεζα θέλει να ενισχύσει τα κεφάλαιά της, πρέπει να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στις συνθήκες των αγορών που επικράτησαν το 2007, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί, οπότε επέλεξαν μια εναλλακτική λύση, που ήταν η έκδοση των δικών τους κεφαλαίων, με σκοπό την άντληση ρευστότητας.
Κατά πόσο είναι επικίνδυνα αυτά τα προϊόντα για έναν πελάτη;
Δυστυχώς έχουν πολύ υψηλή επικινδυνότητα. Συγκεκριμένα, η παραβατικότητα που έχουμε διαπιστώσει, ως επί το πλείστον, για αυτά τα προϊόντα συνδέεται με τη φερεγγυότητα και με την οικονομική υγεία της τράπεζας. Στην Ελλάδα, όταν ξέσπασε η κρίση του δημοσιονομικού χρέους το 2009, οι ελληνικές τράπεζες δεν κοίταξαν να μειώσουν τις επενδύσεις τους σε ομόλογα, αντιθέτως τις αύξησαν. Με αποτέλεσμα, όταν έγινε το PSI το 2012, το κούρεμα ομολόγων να φτάσει το 70% σε παρούσες αξίες. Το επενδυτικό κεφάλαιο των τραπεζών, οι οποίες είχαν εκδώσει με τη σειρά τους δικά τους υβριδικά ομόλογα, προκάλεσε σοβαρό πρόβλημα στην χρηματοοικονομική υγεία της τράπεζας.
Ήταν κατανοητά τα ενημερωτικά δελτία των πελατών;
Όχι, καθόλου. Ο πελάτης δεν έμπαινε στη διαδικασία να ανησυχήσει για το τι μπορεί να σήμαινε πενταετής διάρκεια διακριτικής ευχέρειας ή ότι το κεφάλαιο δεν είναι εγγυημένο. Τα ενημερωτικά δελτία ήταν ως επί το πλείστον στην αγγλική γλώσσα και αυτό γιατί οι τράπεζες που εξέδιδαν τα υβριδικά κεφάλαια, δεν ήταν ελληνικές. Έχουν ιδρύσει σειρά υπεράκτιων, offshoreεταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους, όπου το μετοχικό κεφάλαιο που απαιτείται για την σύσταση ανέρχεται σε 30.000 ευρώ. Αυτές οι εταιρείες έχουν τον διακριτικό τίτλο της τράπεζας με την οποία συναλλάσσεται ο πελάτης. Δεν καταλάβαιναν ότι έπαιρναν προϊόντα μιας εταιρείας πάρα πολύ χαμηλής ποιότητας.
Θα μας αναφέρετε μια υπόθεση για το εν λόγω θέμα που έχετε αναλάβει να εκδικάσετε το προσεχές διάστημα;
Αφορά σε πελάτη που πούλησε το 2007 ένα μεγάλο ακίνητο στην εμπορική ζώνη της Γλυφάδας και βρέθηκε με 5 εκατ. ευρώ. Τα πήγε στην τράπεζα με την οποία συναλλάσσεται χωρίς να έχει ποτέ στο παρελθόν οποιαδήποτε εμπειρία επενδυτική ή χρηματιστηριακή. Πρόκειται για οικογένεια τρίτης γενιάς επιχειρηματιών που σήμερα βιώνει στο πετσί της τη φτώχεια και τη δυστυχία. Οι άνθρωποι αυτοί άφησαν την επιταγή στην τράπεζα, η οποία αντιλήφθηκε αμέσως το εύρος των οφειλών που θα μπορούσαν να αποκομίσουν. Τους τα έβαλαν σε δύο ομόλογα, αντί να τους προστατέψουν και να τους κάνουν μια διασπορά χαρτοφυλακίου. Άλλωστε τα 5 εκατ. ευρώ δεν είναι μικρό ποσό, ειδικά σήμερα. Τα λεφτά αυτά χάθηκαν εντελώς. Και αυτό γιατί τους χορήγησαν δάνεια με ενέχυρο αυτά τα ομόλογα. Πλέον, όμως, τα δάνεια είναι κόκκινα και οι ίδιοι αδυνατούν να τα πληρώσουν. Βρέθηκαν από αρκετά πλούσιοι να είναι στο έρμαιο της δυστυχίας…
Πείτε μας την άποψή σας αναφορικά με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Με λύπη διαπιστώνουμε ότι νομοθετούν πλέον οι τράπεζες και αυτό είναι συγκλονιστικό. Αποφασίζουν εκείνες το πώς θα διαχειρίζονται τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων και γι’ αυτό το λόγο οι δικηγόροι απέχουν με αποχή διαρκείας. Έτσι καλούμε την κυβέρνηση να ακούσει το σύσσωμο νομικό πρόσωπο της χώρας και την ανώτατη ηγεσία και να μην προβεί σε αυτό το ανοσιούργημα. Παρά τα ενδεχομένως θετικά που έχει ο εν λόγω Κώδικας σε άλλες διατάξεις, παύει να έχει τη δυνατότητα ο πολίτης μέσω του δικηγόρου του να αποδεικνύει στο δικαστήριο τα κρίσιμα περιστατικά. Καταργούν εμάς ως επαγγελματίες και όλες οι αποδείξεις θα γίνονται μέσω συμβολαιογράφων. Είναι φυσικό δικαίωμα του Έλληνα πολίτη να προσφεύγει φυσικό του δικαστή. Η τράπεζα έχει προνομιακή κατάταξη έναντι του δημοσίου και των εργαζομένων, κάτι που δεν είχε ποτέ μέχρι σήμερα. Άρα, μπορεί να κατάσχει στην εμπορική τιμή που θα κρίνει η ίδια. Αντιθέτως, η φορολόγηση των δύσμοιρων Ελλήνων πολιτών είναι στην αντικειμενική αξία. Τα δύο επόμενα χρόνια προβλέπεται κόλαση όσον αφορά τις ρευστοποιήσεις.